W sytuacji gdy dziecko przyjechało z Ukrainy i znajduje sie pod opieką osoby nie będącej jego najbliższym krewnym, konieczne jest ustalenie opiekuna prawnego, mogącego występować w imieniu dziecka w urzędach.
Jako osoby będące najbliższymi krewnymi traktowani są: matka, ojciec, babcia, dorosłe rodzeństwo.
Jako osoby niebędące najbliższymi krewnymi, czyli jak osoby obce dla dziecka traktowane są osoby należące do dalszej rodziny, np. ciotki, wujkowie.
Rodzice, którzy pozostali na Ukrainie mogą ustanowić pisemnie osobę będącą opiekunem prawnym dziecka - notarialnie na terenie Ukrainy.
Jeśli jednak dziecko jest już w Polsce i możliwy jest wyłącznie kontakt mailowy, wówczas rodzic znajdujący się na Ukrainie może udzielić pełnomocnictwa w formie dokumentowej, czyli w treści maila.
W mailu powinny znajdować się takie informacje jak: dane identyfikujące dziecko - adres, numery dokumentów, dane osobowe, itp. Taki dokument może być podstawą podjęcia działań.
Z dokumentem (mailem) należy udać się do Sądu Rodzinnego i złożyć wniosek o:
- ustanowienie kurateli nad dzieckiem
Kuratela jest rozwiązaniem w sytuacji, gdy rodzice mogą dołączyć do dziecka w niedługim czasie ze względu na pozostawienie pełnych uprawnień rodzicom w sytuacji, w której czasowo nie mogą oni pełnić opieki nad swoim dzieckiem. Można tu wykorzystać § 149 ust. 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, czyli wskazanie przez rodziców osoby do sprawowania opieki nad dzieckiem ("Gdy wzgląd na dobro pozostającego pod opieką nie stoi temu na przeszkodzie, opiekunem małoletniego powinna być ustanowiona przede wszystkim osoba wskazana przez ojca lub matkę, jeżeli nie byli pozbawieni władzy rodzicielskiej.")
- ustanowienie opiekunem prawnym opiekuna faktycznego poprzez ustanowienie go rodziną zastępczą
Ustalenie pieczy zastępczej jest możliwe (bez przygotowania osoby obejmującej i szkoleń) na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy. W tej sytuacji należy złożyć do Sądu Rodzinnego wniosek o ustanowienie rodziną zastępczą w trybie interwencyjnym na czas toczącego się postępowania.
Można tu wykorzystać § 149 ust. 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego i ustanowić opiekunem osobę bliską dziecku. ("Jeżeli opiekunem nie została ustanowiona osoba wymieniona w § 1, opiekun powinien być ustanowiony spośród krewnych lub innych osób bliskich pozostającego pod opieką albo jego rodziców.)